چند سالی است که شرکت های دانش بنیان و خلاق به عنوان بازوی توانمند در حوزه کارآفرینی فناورانه در کشور به نقش آفرینی مشغول هستند؛ زیست‌بومی از فعالان حوزه علم و فناوری که تعداد آنها در نیمه نخست امسال از مرز ۸ هزار و ۶۰۰ عدد گذشت.
مجموعه‌هایی که در حال ایفای ماموریتی هستند که به تحقق توسعه پایدار و توسعه علمی و فناورانه کشور منجر خواهد شد و ایران را از پیچ و خم های اقتصادی و سیاسی حاکم بر روابط و تعاملات موجود در دنیا به سلامت گذر می‌دهند و میزان وابستگی های اقتصادی به بازار جهانی را کاهش داده‌اند.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که به عنوان نهادی پیشرو در حمایت از شکل گیری زیست بوم شرکتهای دانش‌بنیان و خلاق فعالیت می‌کند، طی چند روز اخیر شاهد افزایش چشمگیر تعداد شرکتهای دانش بنیان بوده و بیش از ۷ هزار مجموعه دانش بنیان و ۱۶۰۰ شرکت خلاق را به ثبت رسانده است. این اتفاق با بهره گیری از ابزارهای حمایتی از کسب و کارهای دانشی که از ۱۴۰ عنوان خدمت فراتر رفته است؛ شتاب بیشتری یافته و دستاوردهای آن در زندگی عادی مردم هم نمود یافته است. شاید آغازین روزهای شکل گیری این زیست بوم؛ بیشتر تلاش ها به رفع نیاز صنایع به شکل صرف محدود بود؛ اما امروز پای این خدمات و محصولات به زندگی و روزمرگی‌های مردم هم کشیده شده است و آثار آن را در جامعه شاهد هستیم.
شرکت های دانش بنیان و خلاقی که به صورت ویژه در حوزه‌های فناورانه «فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی»، «دارو و فرآورده‌های پیشرفته تشخیص و درمان»، «مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری‌های شیمیایی»، «ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته»، «وسایل، ملزومات و تجهیزات پزشکی»، «برق و الکترونیک، فوتونیک، مخابرات»، «فناوری اطلاعات و نرم‌افزارهای رایانه‌ای»، «خدمات تجاری سازی» و «صنایع فرهنگی، خلاق، علوم انسانی» فعالیت می کنند و محصولات و خدمات مختلفی را به جامعه و صنایع ارائه کرده‌اند.
شرکتهای دانش‌بنیان بر اساس ماهیت و فعالیت‌شان، به دو گروه شرکتهای دانش‌بنیان تولیدی و نوپا دسته‌بندی شده و دانش‌بنیان‌های نوپا یا تولیدی نیز بر اساس نوع فعالیت، پیچیدگی و اهمیت فناورانه در ۳ گروه نوع یک، نوع دو یا نوع ۳ جای می‌گیرند.
تعداد شرکت های دانش‌بنیان زین پس در سایه قانون مصوب مجلس شورای اسلامی با عنوان «قانون جهش تولید دانش‌بنیان» که پس از سه سال تلاش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در تعامل با مجالس دهم و یازدهم به نتیجه رسید و مصوب شد قطعا روند پرشتاب رو به رشدی را تجربه خواهد کرد و به زودی تعداد شرکت های دانش بنیان که امروز از مرز ۷ هزار مجموعه فراتر رفته افزایش بی سابقه ای را تجربه خواهد کرد. . قانونی که به دنبال رفع نواقص و مشکلات قانونی پیش روی کسب و کارهای دانش بنیان و خلاق است و به نوعی تضمین کننده ۲۰ سال آینده کشور در حوزه اقتصاد دانش بنیان است.
پیش از این هم قانون تصویب و ابلاغ حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان و خلاق توانست، تحول بزرگی برای زیست‌بوم فناوری و نوآوری کشور ایجاد کند. مفادی که در این قانون تصویب شده، به توسعه بخش‌های مختلف زیست‌بوم فناوری و نوآوری از بخش‌های سرمایه‌گذاری و زیرساختی تا تولید محصول دانش‌بنیان و خلاق با استفاده از اختیارات معاونت علمی و فناوری کمک می‌کند.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط مرکز شرکت ها و موسسات دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در حال حاضر ۷ هزار و ۸۷ مجموعه دانش‌بنیان و ۱۶۰۰ شرکت خلاق در کشور فعالیت می کنند. به یاری سازوکارهای هوشمند و پویا در حمایت از این کسب‌وکارها که به رونق فروش محصولات، رفع نیازهای تحریمی و نقش‌آفرینی محصولات ایران‌ساخت در بازارهای صادراتی منجر شده است، اکنون بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور بر مدار این کسب و کارها حرکت می‌کند و به معنای واقعی پیشران اقتصاد شده‌اند.
منبع: معاونت علمیو فناوری ریاست جمهوری