تصمیمگیری در مورد کسانی که باید جذب سازمان شوند، پروژههایی که باید به مرحله اجرا درآیند و تصمیمگیری در مورد بودجه سازمان یا تصمیمهای روزمره از جمله مواردی هستند که همگی دارای اهمیت و تاثیرگذاری قابلتوجه و بلندمدت برای شما و سازمان تحت رهبریتان هستند. اگر یک مدیر تازهکار و کمتجربه باشید و پیش از این کمتر در معرض اتخاذ تصمیمهایی تا این حد مهم و تعیینکننده بودهاید، تصمیمگیری میتواند به چالشی بزرگ و خطرناک برای شما تبدیل شود. خبر خوب این است که هر مدیر تازهکاری میتواند مهارت تصمیمگیری خود را از طریق آموزش دیدن و تمرین عملی بهبود ببخشد و از این طریق تصمیمگیریهای خوب و موفقی در موقعیتهای دشوار و پیچیده سازمانی داشته باشد.
بهطور کلی راههای مختلفی برای بهبود کیفیت تصمیمگیریهای مدیران و رهبران وجود دارد که در ادامه به شش مورد از کاربردیترین و موثرترین آنها اشاره خواهد شد.
۱- تیمهای کاری را وارد فرآیند تصمیمگیری کنید
یکی از اشتباهات رایج و خطرناک بین بسیاری از نومدیران این است که فکر میکنند فقط شخص مدیر است که باید تمام تصمیمها را در درون سازمان بگیرد و سایر افراد نباید و نمیتوانند در تصمیمگیریهای مهم سازمان مشارکت داشته باشند. اگرچه این خود مدیران هستند که باید تصمیم نهایی را بگیرند و حرف آخر را در سازمان بزنند، اما تمام کارکنان میتوانند و باید در این مسیر به مدیران مشاوره دهند و به آنها کمک کنند تا تصمیمهای بهتر و مناسبتری بگیرند.
بدون مشارکت فعال کارکنان در تصمیمگیریهای سازمانی به میزان قابلتوجهی از کیفیت تصمیمهای اتخاذشده کاسته خواهد شد. مثلا اگر یک مدیر بخواهد در مورد راههای جدید افزایش کارآیی و بازدهی فرآیند تولید در شرکت اتخاذ تصمیم کند احتمال اینکه کارکنانی که از نزدیک دستی بر آتش دارند و در خط تولید حضور مستقیم و مستمر دارند بتوانند ایدههای بهتری پیشنهاد دهند و در نهایت باعث اتخاذ تصمیمهای بهتری در این زمینه شوند بسیار بیشتر خواهد شد.
بنابراین، لازم است که بهمنظور ایجاد حس تعلق و مالکیت در میان کارکنان به پیشنهادها و ایدهپردازیهای آنها بها داد و تصمیمهایی را اتخاذ کرد که با مشارکت اکثریت کارکنان شکل گرفته و به مرحله اجرا درمیآید.
۲- مسوولیتهای خود را در قبال ذینفعان سازمان مدنظر داشته باشید
وقتی شما میخواهید تصمیمهای بزرگ و مهمی در سازمان تحت رهبری خود بگیرید، باید منافع و خواستههای تمام ذینفعان سازمان شامل سهامداران، کارکنان، مشتریان و عموم مردم و جامعه را مدنظر داشته باشید. بهطور کلی سه نوع مسوولیت بر دوش مدیران قرار دارد که عبارتند از مسوولیتهای قانونی، اقتصادی و اخلاقی.
باید توجه داشت هر تصمیمی که در یک سازمان گرفته میشود دارای پیامدهای قانونی و اقتصادی و اخلاقی است و باید قبل از اتخاذ هر تصمیمی به این مسوولیتها و ملاحظات مرتبط با آنها توجه کامل و کافی داشت.
بعضی از تصمیمهایی که در سازمانها گرفته میشوند، نه کاملا سفیدند و نه کاملا سیاه. این تصمیمهای خاکستری دارای ابعاد مثبت و منفی متفاوتی هستند و اتخاذ آنها بعضی از ذینفعان را خشنود و برخی دیگر را ناخشنود خواهد ساخت. آنچه ضرورت دارد این است که پیامدهای مثبت یک تصمیم بسیار بیشتر از پیامدهای منفی و زیانبار آن باشد و رضایت تعداد بیشتری از ذینفعان سازمان را جلب کند.
۳- به استراتژی سازمانی و ارزشها نیز توجه داشته باشید
تصمیمهایی که در یک سازمان گرفته میشوند باید بر اساس استراتژیها و چارچوبهای کلی ترسیم شده و اهداف بلندمدت سازمان باشند و خطوط قرمز آنجا را زیر پا نگذارند. بهعنوان مثال اگر استراتژی اصلی یک شرکت جلب رضایتمندی حداکثری مشتریان باشد، هر گونه تصمیمی مبنی بر کاستن از هزینههای تولید که باعث کاهش کیفیت محصولات یا خدمات شرکت شود تصمیمی مردود و نامناسب تلقی میشود که باید از آن پرهیز کرد و بهجای آن باید بر تصمیمگیریهایی تمرکز کرد که برای مشتریان ارزشآفرین باشند و رضایت آنها را به دست آورند.
۴- مهارتهای مالیتان را ارتقا دهید
هر تصمیمی که بهعنوان یک مدیر در سازمان میگیرید دارای پیامدهای مالی است و صورتهای مالی و ترازنامه شرکت را تحتتاثیر قرار میدهد. بنابراین تقویت مهارتهای مالی و آشنایی نسبی با صورتهای مالی شرکت از جمله الزاماتی است که مدیران باید به آن توجه داشته باشند و فکر نکنند که این صرفا وظیفه مدیران مالی است که از شرایط حاکم بر صورتهای مالی و ترازنامه و سایر اسناد مالی شرکت آگاهی داشته باشند.
بهطور کلی سه صورت مالی مرتبط با شرکتها که مدیران باید نسبت به آنها و وضعیتشان حساس باشند عبارتند از ترازنامه، صورتهای درآمدی و صورت وجوه نقد که تسلط نسبی مدیران در مورد آنها میتواند تصویری روشن و دقیق از وضعیت مالی شرکت و نحوه تاثیرگذاری تصمیمهای اتخاذشده توسط آنها ارائه دهد.
۵- به تمام دادههای موجود در شرکت توجه داشته باشید
وضعیت مالی و دادههای مرتبط با صورتهای مالی، تنها دادههایی نیستند که مدیران در زمان اتخاذ تصمیمهای مهم باید به آن توجه داشته باشند. انواع مختلفی از داده وجود دارد که مدیران در زمان تصمیمگیری باید به آنها توجه کنند.
از جمله مهمترین دادههایی که مدیران در زمان تصمیمگیری باید بر آنها تمرکز داشته باشند شاخصهای کلیدی عملکرد یا KPIs است که شامل موارد کلیدی و بسیار مهمی میشوند و آگاهی از آنها باعث میشود تصمیمهای گرفته شده کمترین اثر منفی و بیشترین پیامدهای مثبت را بر بهبود این شاخصها داشته باشند. علاوه بر این، خروجی حاصل از فعالیتهای صورتگرفته در بخش تحقیق و توسعه و بازاریابی شرکت نیز از جمله دادههای مفیدی است که مدیران در زمان تصمیمگیریهای خود باید به آن توجه ویژهای داشته باشند.
۶- از سایر مدیران یاد بگیرید
نومدیران هیچگاه نباید فواید آموختن از سایر مدیران و آگاهی یافتن از ترفندهای مدیریتی آنها را دستکم بگیرند. لازم است آنها از همان آغاز فعالیت مدیریتیشان و حتی قبل از آن، نسبت به حضور فعال در شبکههای تشکیل شده از مدیران اقدام کنند، در گردهماییهای حضوری و آنلاین مدیران حاضر باشند، از تجربیات مدیران باسابقه و مجرب نهایت استفاده را ببرند و بههیچعنوان خود را بینیاز از یادگیری و ایده گرفتن از سایر مدیران ندانند.
منبع: دنیای اقتصاد