علیرغم آنکه فرصتهای شغلی بسیاری در کشور وجود دارند که دارای امنیت شغلی و درآمد هستند ولی فرهنگ استخدامپذیری و علاقه جوانان به استخدام باعث شده کمتر به سمت این کسب و کارها بروند.
با وجود آنکه امروز بازار کار کشورمان بیش از هر زمان دیگری به مهارت و جذب افراد ماهر نیاز دارد اما بسیاری از جوانان و فارغالتحصیلان علاقهمند به استخدام در دستگاههای دولتی هستند، این در حالی است که فرصتهای شغلی زیادی در کشور وجود دارند که تمایلی از سوی جوانان به انجام آنها نیست.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بیشتر فارغ التحصیلان به دلیل داشتن تحصیلات عالیه آینده شغلی خود را در استخدام و نشستن پشت میز میبینند که این امر نیازمند اصلاح فرهنگ کار و نهادینه کردن کارآفرینی و مهارتآموزی در کشور است.
در همین راستا چندی قبل قاسم رستمپور ـ مدیرکل نظارت و هماهنگی اشتغال و کارآفرینی وزارت کار به تشریح جزئیات طرح زیست بوم ملی اشتغال پرداخت و گفت: در زیست بوم ملی اشتغال همه جوانب یک شغل باید درنظر گرفته شود. فرهنگ کار در کشور نیازمند اصلاح است و در برنامه زیست بوم ملی اشتغال به این مساله توجه شده است.
فرهنگ استخدام دلیل کاهش علاقه جوانان به برخی شغلها
وی ادامه داد: هم اکنون فرصتهای شغلی بسیاری خالی هستند و در برخی استانها جوانان راغب به حضور در این شغلها نیستند در حالی که هم امنیت شغلی دارد و هم از درآمد نسبی که هزینههای زندگی را پوشش دهد، برخوردار است ولی فرهنگ استخدامپذیری و علاقه جوانان به استخدام باعث شده کمتر سمت این کسب و کارها بروند.
رستمپور با بیان اینکه نگاه زیست بوم ملی اشتغال نگاه جامعی است و به همه عوامل ایجاد اشتغال و پایداری آن توجه دارد، اظهارکرد: در دو سال اخیر نرخ بیکاری کاهشی بوده و گزارشهای مرکز آمار ایران نیز نشان میدهد که هر فصل نرخ بیکاری کاهش داشته است ولی اینکه آیا این آمار خوب است یا نه باید گفت که هنوز در بخش بانوان و جوانان فارغ التحصیل دانشگاهی شرایط مساعدی برای اشتغال نداریم. نرخ بیکاری برای عموم جامعه است ولی در بخش فارغ التحصیلان دانشگاهی مشکل داریم به نحوی که به ازای ۱۰ نفر بیکار چهار نفر فارغ التحصیل دانشگاهی هستند که نشان میدهد باید در این حوزه کار شود.
برنامه دولت برای اشتغال فارغ التحصیلان و اختصاص منابع بلاعوض
به گفته مدیرکل نظارت و هماهنگی اشتغال و کارآفرینی وزارت کار، دولت برنامه خوبی تحت عنوان سیاستهای فعال بازار کار برای اشتغال فارغ التحصیلان دارد و در این راستا منابع بلاعوضی را برای کارفرمایانی که افراد فارغ التحصیل دانشگاهی را در مجموعههای خود استخدام کنند، در نظر گرفته است.
وی در یک برنامه رادیویی به فرایند استخدام اشاره کرد و گفت: بحث استخدام دولت یک امر جداست و سازمانی به نام سازمان اداری و استخدامی وجود دارد. جوانان باید در آزمون استخدامی شرکت کنند که سازمان سنجش هر ساله آن را برگزار می کند. طبق آمارها در سال گذشته از مجموع ۳۰۰۰ فرصت شغلی در دستگاههای اجرایی ۹۳ هزار نفر ثبتنام کردند در حالی که احتمال قبولی ۳ تا ۴ درصد بوده است ولی رقابت فراوان در این حوزه وجود دارد.
رستمپور متذکر شد: اینکه جوانان از دانشگاه خارج میشوند و فرصت شغلی مناسبی برایشان پیش نمیآید، علل متعددی دارد؛ اول اینکه تحصیلاتشان با نیاز بازار کار همخوانی ندارد، در حالی که بازار نیازمندیهایی دارد که دانشگاه یا آنها را خروجی نمیدهد یا بالعکس دروس فوق العاده تخصصی را ارائه میدهد که در صنعت ما شاید ۲۰ سال دیگر به آن نیاز باشد که به این مساله عدم تطابق پذیری در بازار کار گفته میشود.
در حال حاضر یکی از راههای ایجاد اشتغال و کارآفرینی، مهارتافزایی و توسعه آموزشهای مهارتی و فنی و حرفهای است و برای آنکه کشور از مزایای یک اقتصاد مهارتی بهرهمند شوند، لازم است نگاه به مقوله مهارت در کشور تغییر یافته و فرهنگ کار اصلاح شود.
به اذعان کارشناسان فقدان مهارت و عدم تناسب بین رشتههای دانشگاهی و نیاز بازار کار یکی از علل بیکاری جوانان و دانش آموختگان است. در حال حاضر امکان اینکه دولت تمام نیروهای دانشگاهی را جذب کند وجود ندارد؛ از این رو لازم است ضمن بازنگری در رشتههای دانشگاهی و تعریف رشتههای دارای بازار کار و مشاغل جدید افرادی را برای جامعه تربیت کنیم که بازار کار به آنها نیاز دارد.