علیرغم پرداخت سرمایه در گردش توسط تعدادی از بانک‌های عامل در استان، به نظر می‌رسد اعمال سیاست انقباضی بانک‌ها در تسهیلات دهی یک رکود تورمی ایجاد کرده و برخی از بانک‌ها تعهدات خود را در پرداخت تسهیلاتی نظیر تبصره ۱۸ بر زمین گذاشته‌اند.
در مسیر تولید و اشتغال پیوسته به سبب تهدیدات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، فرازوفرودهایی وجود دارد که اصل سرمایه، حاشیه سود و همچنین ماهیت تولید و اشتغال را با چالش اساسی مواجه می‌کند.هفت‌خوانی که باید تولید از آن عبور کندنوسانات شدید و نامتعادل اقتصادی به‌ویژه در بازار ارز، افزاش نرخ مواد اولیه و قطعات، هزینه‌های تولید و اشتغال و سربار و موارد دیگر تنها نمونه‌ای از چالش‌ها و موانع در مسیر تولید و اشتغال هستند که اغلب تولیدکنندگان و صاحبان صنایع با آن‌ها روبرو هستند.عدم تطابق زمانی درآمدها و هزینه‌های واحدهای تولیدی و صنعتی، رکود تورمی، افزایش قیمت مواد اولیه و دوره تأمین آن، دستمزد و نرخ ارز و … در بلندمدت موجب تنگنای اعتباری شدید سربازان مهار تورم و افزایش تولید و اشتغال است که این مهم هرسال تشدید و به‌نوعی سرمایه در گردش بنگاه تولیدی بر اساس قدرت خرید در یک‌میزان یا مقدار ماده اولیه محدودتر و به‌نوعی، بنگاه فقیرتر می‌شوند.تبصره ۱۸ راهکاری حمایتی برای رونق تولید و اشتغالبه جهت کمک به تولید و رونق اشتغال، تسهیلات بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه کل کشور، یکی از راهکارهای حمایتی دولت به فعالان اقتصادی، بنگاه‌های تولیدی و صاحبان صنایع است که فرصت بسیار مناسب برای اشتغال‌زایی و رشد تولید در بنگاه‌های اقتصادی به‌حساب آمده که این تسهیلات ایجادی، توسعه‌ای، تکمیلی و سرمایه در گردش، با سقف متناسب، با طرح و سود، بر اساس قانون به متقاضیان پرداخت می‌شود.
پرداخت ۴۲ هزار و ۲۳۵ فقره تسهیلات رونق تولید در گیلان طی ۱۰ ماه امسال
احمدرضا رجبی رئیس شورای هماهنگی بانک‌های گیلان می‌گوید: در استان گیلان جمعاً ۴۲ هزار و ۲۳۵ فقره تسهیلات سرمایه در گردش از ابتدای امسال تا دی‌ماه به متقاضیان با ۱۳۵ میلیون و ۵۰۷ هزار و ۴۷۲ میلیون ریال پرداخت‌شده است. به گفته وی، بانک کشاورزی با ۱۵ هزار و ۱۲۰ فقره تسهیلات در ردیف نخست، بانک ملی با ۱۳ هزار و ۵۲۴ فقره در ردیف دوم و بانک صادرات با ۹ هزار و ۳۴۲ فقره تسهیلات در ردیف سوم به لحاظ تعداد تسهیلات قرار دارند.آن‌گونه که مدیر امور شعب بانک ملی گیلان و رئیس شورای هماهنگی بانک‌های گیلان بیان کرده، بانک ملت با پرداخت ۳۱ میلیون و ۴۱۹ هزار و ۷۵۰ میلیون ریال در ردیف نخست، بانک ملی با پرداخت ۲۸ میلیون و ۸۳۷ هزار و ۷۵۹ میلیون ریال در ردیف دوم و بانک صادرات با پرداخت ۲۵ میلیون و ۹۶۳ هزار و ۸۳۹ میلیون ریال در ردیف سوم بیشترین میزان پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش قرار دارند.
بانک‌هایی که اعتقاد به رونق تولید و سرمایه در گردش ندارند
به گفته رجبی، بانک‌های قرض‌الحسنه مهر ایران، رفاه کارگران، توسعه تعاون و مسکن در استان گیلان از مجموع ۱۵ بانک نیز در طول امسال، هیچ‌گونه تسهیلاتی با عنوان سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، پرداخت نکرده‌اند.علیرغم تسهیلاتی که بانک‌های عامل به متقاضیان تسهیلات در گردش به جهت بهبود فضای کسب کار داده‌اند، گویا رضایتمندی وجود ندارد و به‌گونه‌ای هنوز چرخ کارخانه‌ها، شرکت‌ها و واحدهای صنعتی آن‌طور که انتظار می‌رفت، نمی‌چرخد.کنترل نقدینگی با انقباض تسهیلات بانکیسامان نظری معافی مدیرعامل شرکت گوشتین خزر می‌گوید: در ایران متأسفانه آن نگاهی که باید به تولید کنند بشود، نگاه جهادی نیست و دولتی‌ها بخش خصوصی را به‌عنوان رقیب خود می‌بینند در حالیکه بخش خصوصی نه‌تنها رقیب نیست بلکه پیوسته در کنار دولت و مردم قرار دارد.این تولیدکننده فرآورده‌های گوشتی در گیلان گفته است: از بهمن‌ماه سال گذشته بانک‌ها باسیاست‌های انقباضی خود تلاش کرده‌اند تا عرضه نقدینگی را تا حدودی کنترل کنند و دراین‌بین، جایگاه تولیدکننده نادیده گرفته‌شده و یا در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن به نفع تولیدکننده نبوده است!
نظری معاف همچنین می‌گوید: علیرغم اینکه مقام معظم رهبری بارها تأکید کرده‌اند که بانک‌های عامل با شرکت‌های تولیدکننده باید نهایت همکاری را داشته باشند اما این اتفاق به‌زعم بسیاری از تولیدکنندگان محقق نشده است.به گفته این فعال عرصه تولید، بانک‌ها میانگین پرداخت وام را نسبت به گردش و یا مانده موجودی رسوب پول شرکت‌ها را که پیش‌تر حدود هفت تا هشت برابر بود را به دو برابر تقلیل دادند؛ این یعنی مشتریان بانک اگر یک اندوخته ۲۰۰ میلیون تومانی داشتند، پیش‌تر هشت برابر آن را به‌عنوان تسهیلات بانکی دریافت می‌کردند اما با تشدید سیاست‌های انقباضی کنونی، نهایتاً تا ۴۰۰ میلیون تومان تسهیلات به آن‌ها تعلق می‌گیرد!تورم روزانه در حال افزایش استتولیدکننده فرآورده‌های گوشتی گیلان معتقد است، در کشوری زندگی می‌کنیم که به معنای واقعی، تورم در آن روزانه در حال افزایش بوده و اگر بانک مرکزی یا هر دستگاه ارائه‌دهنده آمار اقتصادی اعلام می‌کند تورم در برخی از کالاها و یا خدمات وجود ندارد، به دلیل فقدان پول است چراکه اگر پول نباشد، خریدی هم انجام نمی‌شود و این فنر پرفشار تورم در یک کالایی روزبه‌روز در حال جمع شدن و فشرده شدن است!با رکود تورمی مواجهیمامروزه بسیاری از شرکت‌های تولید اعلام می‌کنند که به دلیل فقدان نقدینگی، رکودی در تولید آن‌ها ایجادشده و یک کنترل تورم کاذبی در حوزه اقتصادی نیز ایجادشده است.
تولیدکنندگان چوب گرانی را می‌خورند
شرکت‌های تولیدی امروزه به‌واسطه اینکه نمی‌خواهند به تولید و اشتغال ضربه وارد شود و چوب گرانی‌های بازار را بخورند، اصل و سود پول خود را تبدیل به مواد اولیه می‌کنند و این یعنی اینکه شرکت‌های تولیدی عملاً پولی ندارند که در بانک اندوخته و در قبال آن تسهیلاتی را دریافت کنند.خرج موجودی بسیاری از شرکت‌های تولیدی در گیلان بنا بر اظهارت مدیران عامل آن‌ها، نه به سال و ماه و هفته بلکه به‌روز رسیده و دخلشان خالی‌شده است چراکه هر چه می‌فروشند، مواد اولیه و قطعات می‌خرند و به جان نحیف تولید می‌زنند.واحدهای تولیدی و صنعتی نیازمند سرمایه در گردش‌اندفرحمند پورعلی، رئیس هیئت‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت استان گیلان می‌گوید: همه واحدهای تولیدی و صنعتی در استان گیلان نیازمند سرمایه در گردش هستند.به گفته وی، تأمین مواد اولیه و قطعات نیازمند نقدینگی و افزایش سرمایه است و گرچه تسهیلات سرمایه در گردش به برخی از واحدها پرداخت می‌شود اما همچنان واحدهای تولیدی نیازمند منابع مالی کافی هستند تا بتوانند خود را اداره کنند و روی پای خود بایستند.
رونق تولید با ندادن تسهیلات توسط بانک‌ها
قاسم رضاییان رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گیلان نیز اشاره‌ای به مزین شدن امسال به نام مهار تورم و رشد تولید اشاره می‌کند و می‌گوید: مقام معظم رهبری امسال را به مهار تورم و رشد تولید نام‌گذاری کردند اما احساس می‌شود بانک‌ها راه را به‌اشتباه رفته‌اند و خیال می‌کنند با ندادن تسهیلات رونق تولید به واحدهای تولیدی و صنعتی، می‌توانند در تولید رونق ایجاد کنند!همه سرمایه‌ها باید در مسیر تولید قرار بگیردبه گفته وی، همه سرمایه‌ها باید در بخش تولید قرار بگیرد چراکه با تزریق منابع مالی به بخش تولید می‌توان از تورم موجود عبور کرد و رشد و توسعه را برای همه رقم زد.تورم با تولید کنترل می‌شودرئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گیلان تأکید می‌کند که تورم کنترل نمی‌شود جز با تولید و تولید نیز محقق نمی‌شود مگر اینکه بانک‌ها، منابع را در اختیار بخش مولد قرار دهند.رضاییان این را هم گفته که احساس می‌شود پول و منابع موجود در کشور به سمت دلالی گسیل یافته و عده‌ای از آب گل‌آلود در حال صید ماهی موردنظر خود هستند.به اعتقاد رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گیلان، ریشه ثروت کشور، تولید است و اگر تولید احیا و حمایت نشود، تجارت داخلی و صادراتی وجود ندارد.تعهدات بانک‌ها در تبصره ۱۸ بر زمین‌ماندهتبصره ۱۸، عملاً پول تکلیفی هست که دولت بر گردن بانک‌ها می‌گذارد تا از منابع داخلی خود هزینه کنند اما اظهارات تولیدکنندگان و صاحبان صنایع نشان می‌دهد علیرغم پذیرش این تکلیف توسط بانک‌ها، عملاً برخی از تعهداتشان بر زمین‌مانده است و به‌خوبی اجرا نمی‌شود.
برخی بانک‌ها نیز شرکت‌های تولیدی را وارد یک پروسه طولانی‌مدت دریافت تسهیلات تبصره ۱۸ می‌کنند که عملاً شرکت‌ها عطای تسهیلات را به لقایش، می‌بخشند.جدای از خساست‌ها و اعتبارات قطره‌چکان برخی بانک‌ها، برخی از شرکت‌ها و واحدهای صنعتی زمانی تسهیلات عرضه‌شده بانک‌ها را دریافت می‌کنند که به سبب افزایش قیمت نرخ ارز، ارزش پول بسیار پایین می‌آید؛ حالا بماند که دولت در تهیه و ارائه تسهیلات تشویقی به مردم ازجمله وام‌های خوردی نظیر مسکن، ازدواج و یا فرزند آوری به‌نوعی موجب افزایش تورم در جامعه نیز می‌شود.افزایش پرداخت تسهیلات ارزان و نظارت بر تسهیلات دهی، ضروری استانتظار است دولت تسهیلات ارزان‌قیمتی را به شرکت‌های تولیدی که هزاران نفر کارگر را تحت پوشش دارد، ارائه و بر تسهیلات ارائه‌شده نیز با دقت و تمرکز بیشتری نظارت کند.
منبع: فارس